Klimaatbeheersing KC Meerlaer geen gezicht

Zondag 15 september 2019

Bron: BD 13-09-2019

Het uitzicht van buurtbewoners van kindcentrum Meerlaer in Maliskamp is verpest: ze kijken ineens aan tegen een muur van glimmend metaal op het dak. ‘Ik schrik me ook rot. Zoiets heb ik in mijn carrière nog nooit meegemaakt’, reageert architect Ron Kuin.

En de feestelijke aftrap net voor de zomervakantie was zo mooi geweest. Een trotse wethouder Roy Geers bij de start van het verduurzamingsproject van de gemeente. 104 gemeentelijke gebouwen moeten voor 2030 worden aangepakt. De Meerlaer is de eerste en krijgt 90 zonnepanelen én een nieuw ventilatiesysteem dat warmte terugwint. Het levert een bulk energiebesparing op. Maar, voor de gebruikers van de Meerlaer nog belangrijker: het nieuwe ventilatiesysteem verbetert ook de klimaatbeheersing. Die was al jaren slecht. Alleen had niemand er rekening mee gehouden dat er zo'n afzichtelijke installatie op het dak nodig was; twee ventilatorhuisjes en tientallen meters vierkante buis ontsieren nu het gebouw.

Werkzaamheden in de vakantie

Ton Grootenboer woont aan de Sint-Jozefstraat, pal tegenover de Meerlaer. Bladeren aan de struiken  ontnemen hem nu deels het uitzicht. Net als andere omwonenden had hij daarom eerst niet in de gaten welke enorme stellages op het dak waren aangebracht. Bovendien zijn veel werkzaamheden verricht in de zomervakantie, toen veel mensen in de buurt weg waren. ,,We waren heel verrast. Als je een rondje loopt zie je pas hoe veel het is.” Als dadelijk de bladeren van de bomen zijn, zit Grootenboer eerste rang.  Mede namens andere buurtbewoners nam hij contact op met de gemeentelijke projectleider. ,,Die begreep onze reactie wel, dacht ik.”

Toch bleef het enige weken stil.  Grootenboer ging ook te rade bij de gebruikers van het gebouw, de basisschool, kinderdagverblijf, orthopedagogisch centrum en wijkgebouw. ,,Daar wisten ze ook niet beter dan dat er duurzaamheidsmaatregelen werden getroffen.”

Omdat hij niets meer hoorde, belde Grootenboer deze week opnieuw met de gemeente. ,,Ze gaan maandag met de architect kijken of er iets gedaan kan worden om de huisjes en buizen te verbergen. Ik praat er nu makkelijk over”, zegt Grootenboer. ,,Maar ik ben eigenlijk heel boos. En die buizen alsnog wegwerken? Dat wordt vast te duur.”

De Meerlaer is een ontwerp van het Bossche architectenbureau Kuin & Kuin. Gevraagd om een reactie bevestigt Ron Kuin dat hij maandag met de gemeente ter plekke overleg heeft. Maar Kuin weet dan nog niet precies waarom de buurtbewoners zich zo druk maken. Als hij zelf foto's heeft gezien, klinkt er ongeloof. ,,Ik schrik me werkelijk kapot", zegt Kuin. ,,Ik heb zoiets nog niet eerder meegemaakt in mijn loopbaan. Afschuwelijk.” 

Het architectenbureau was niet op de hoogte van de plannen van de gemeente. ,,Er is eerder dit jaar  nog wel overleg geweest, maar dat ging over een eventuele uitbreiding van de school.  We hebben wat schetsen ingeleverd, voor extra lokalen op het dak. Die uitbreiding kon gecombineerd worden met maatregelen voor verduurzaming. Maar de gemeente zei het voorlopig niet te doen omdat er geen geld voor is. Maar nu heb je helemaal  geen ruimte meer op het dak om daar uit te breiden.”

Geen vergunning nodig
Het verbaast Grootenboer en Kuin dat voor deze werkzaamheden helemaal geen vergunning nodig is. Voor de eerste de beste dakkapel lijkt dat in de stad wel nodig.  De gemeente zegt in een reactie dat in eerste instantie voor de ingrepen geen omgevingsvergunning nodig werd geacht. Maar het ontwerp is later nog aangepast. ,,Die aanpassingen hebben er voor gezorgd dat er meer en grotere kanalen zijn toegepast dan vooraf bedacht. De impact is daarmee dus groter dan we hadden voorzien.” 

De gemeente belooft nu dat ze zich maximaal zal inspannen om de gevolgen van deze wijzigingen in goed overleg met de architect en de omwonenden op te lossen. Het  beeld van het gebouw moet worden verbeterd. Met de architect wordt op locatie gekeken naar mogelijkheden. Daarna zal er ook nog overleg zijn met omwonenden. ,,Voor de aanpassingen zal vermoedelijk een omgevingsvergunning nodig zijn; die zullen we dan ook aanvragen.”

===========

Naar aanleiding van het artikel in het Brabants Dagblad van 13 september 2019 is er inmiddels actie ondernomen door de wijkraad Maliskamp. 

Er wordt binnenkort een gesprek gepland met de basisschool De Masten over de aanpassingen aan het gebouw KC Meerlaer, waar de installaties die nu duidelijk zichtbaar zijn op het dak. Er is reeds gesproken met de gemeente s-Hertogensbosch, die bij monde van Rob Wouters onderstaande toelichting heeft gegeven. 

"De diverse aanpassingen aan de buitenzijde van KC de Meerlaer zijn uitgevoerd als onderdeel van het project verduurzamen. Op iedere locatie gaan gebruikers, gemeente en aannemers met elkaar in overleg op welke manier we energie kunnen besparen en kijken we ook naar andere zaken die eventueel spelen in het gebouw."

"Bij KC de Meerlaer speelden al lange tijd klachten over het klimaatsysteem, zoals koude val, tocht en geluidsoverlast. Dit is op te lossen door de toepassing van het nieuwe systeem met luchtbehandelingskasten met een warmteterugwinning. Daarnaast speelde enige tijd hiervoor de mogelijkheid om het gebouw eventueel uit te breiden met een tweetal lokalen op de verdieping; daarover is ook contact geweest met de architect en zij hebben hiervoor ook een schetsontwerp aangeleverd. De uitbreiding met extra lokalen wordt niet gerealiseerd, maar de nieuwe installatie is wel geschikt voor een toekomstige uitbreiding.

Voor de op dat moment bedachte ingrepen werd geen omgevingsvergunning nodig geacht. Tijdens de overgang van ontwerp naar uitvoer zijn er nog een aantal aanpassingen aan het installatieontwerp gemaakt die er voor gezorgd hebben dat er meer en grotere kanalen zijn toegepast dan vooraf bedacht. De impact is daarmee dus ook groter dan we vooraf hadden voorzien. De gemeente zal zich er maximaal voor inspannen om de gevolgen van deze wijzigingen in goed overleg met de architect en de omwonenden op te lossen en in zijn algemeenheid het ontstane beeld van het gebouw te verbeteren.

Daarbij nemen we twee stappen. Stap 1 heeft als doel om alle vanaf straatniveau zichtbare luchtkanalen zoveel mogelijk aan het zicht te onttrekken, door deze op een andere positie aan te brengen (zoveel mogelijk in het midden van het dak en zo laag mogelijk). Wanneer dit is uitgevoerd wordt met de architect gekeken hoe resterende dak installaties die nog wel zichtbaar zijn, op een esthetisch fraaie wijze af te werken, hierbij wordt voor nu gedacht aan een afwerking met houten latten, in overeenstemming met de gevel van het gebouw. De architect van het gebouw heeft opdracht om dit uit te werken.

Maandag (19-09-2019) starten we met een inventarisatie, samen met de installateur en de architect. Na de inventarisatie zal kanaalwerk worden aangepast en stelt de architect het ontwerp op. De planning van dit traject wordt volgende week bepaald. Wanneer er een concept ontwerp en tijdspad bekend is zal dit met de wijkraad worden gedeeld."

Inmiddels heeft de gemeente erkent dat er grote fouten zijn gemaakt. Bron: BD 23-09-2019

Vanwege de verduurzaming van gemeentelijke gebouwen en verbetering van de ventilatie is op het pand een geheel nieuwe installatie aangebracht. Buurt en gebruikers zijn enorm geschrokken van de enorme hoeveelheid buizen en ventilatorgebouwen die op het dak zijn uitgebracht. Ook de ontwerper van het gebouw, architect Ron Kuin, wist niet wat hij zag.

B en W erkennen nu, in een brief aan de gemeenteraad, dat ze onvoldoende  rekening hebben gehouden met de impact op het beeld van het gebouw en daarmee op de omgeving. Intussen is afgelopen week overleg gevoerd met architect en installateur. Die kijken hoe de technische installatie meer in overeenstemming kan worden gebracht met het gebouw. ,,Zodra hierover meer duidelijkheid is worden de direct omwonenden betrokken", aldus B en W. 

De Meerlaer was een pilot in de verduurzaming va n gemeentelijke gebouwe de komende jaren. Het college zegt ervan  te leren dat er beter gekeken moet worden naar de inpassing van de technische oplossing in het beeld van het gebouw.

Een extra moeilijkheid  bij de Meerlaer was dat naast verduurzaming rekening moest worden gehouden met verbetering van de ventilatie en een mogelijke uitbreiding in de toekomst.  Van een soortgelijke ingreep zal bij het merendeel van de andere gemeentelijke gebouwen geen sprake zijn.