Op ongeveer driejarige leeftijd verhuisde ik van mijn geboortestad Tilburg naar Nijmegen maar hiervan staat mij niets meer bij. Omdat echter zowel van vaders als moeders kant familie in Tilburg woonde, reed ik vaak met mijn ouders op en neer. In mijn beleving lag 's-Hertogenbosch ergens halverwege Nijmegen en Tilburg tussen twee oersaaie – door bomen geflankeerde – wegen waaraan maar geen eind leek te komen. Maar net dat ene stukje bij 's-Hertogenbosch kon mij wel boeien en tot de beelden die mij uit die tijd zijn bijgebleven behoort dat van een markant kerkgebouw op een open plek pal langs de rijksweg.
Pas een kwart eeuw later leerde ik dat het om de H. Bernadettekerk in Maliskamp ging. Met Mia, mijn echtgenote, had ik medio de jaren tachtig van de vorige eeuw een huisartspraktijk in 's-Hertogenbosch overgenomen en één gezin uit onze praktijk woonde in dit voormalige kerkdorp. Op een barre winterdag moest ik hier bij een doodzieke patiënte een visite afleggen. Net voorbij Coudewater overviel mij het gevoel dat ik in een bos was verdwaald. Ik was helemaal verbaasd om aan het eind van het landweggetje een – mij onbekend – dorpje binnen te rijden, waar ook nog eens schitterende bungalows stonden. Zo ontdekte ik Maliskamp.
Kort voor de geboorte van ons tweede kind – Vivienne – verhuisden wij naar deze plek omdat ons praktijk- annex woonhuis op de Bossche Hekellaan 32 te klein was geworden. Vanaf het allereerste moment voelden wij ons hier thuis en toch lukte het mij niet om hier écht te aarden. Het nieuwe deel van Maliskamp voelde als een enclave die zich niet écht op deze locatie had gehecht. Het was alsof deze plek nog niet was verankerd in het verleden. En zelfs op vakanties wil ik altijd iets van dat levend verleden ervaren.
Precies 21 jaar later ontmoette ik Wim Veekens, een oud-Maliskamper met een fotografisch geheugen, een grote kennis van de herkomst van plaatsnamen in deze regio en een zeldzame passie voor alles wat met het verleden van Maliskamp en omgeving heeft te maken. Mede dankzij het feit dat Wim als docent Frans op het punt stond om met pensioen te gaan kreeg ik de kans om Maliskamp alsnog écht te ontdekken.
Samen hebben wij een jaar lang intensief samengewerkt aan een twaalftal informatieborden. Ons hoofddoel was om nauwelijks zichtbare sporen uit het verleden weer tot leven te wekken. Wim Veekens heeft in archieven vele tientallen uren onderzoek gedaan om belangwekkende informatie boven tafel te krijgen. Dankzij velen kregen we de beschikking over unieke documentatie. Voor de schitterende vormgeving tekende Stefanie Rösch (Opera Graphic Design).
Op een fraaie kaart uit het midden van de 17de eeuw trof ik wel de namen Rosmalen, Oudewater, Hinthem, Berlicum en Nulandt aan, maar ontbrak Maliskamp. Op de site van de Koninklijke Bibliotheek ontdekt men echter wel de naam Maliskamp in de 's Hertogenbossche courant van 24 augustus 1798. Plots realiseerde ik mij dat ook plaatsnamen ooit zijn ontstaan en natuurlijk wil je dan weten hoe dat is gekomen.
Met deze twaalf borden is dit project voltooid maar ongetwijfeld houdt het verleden nog veel voor ons verborgen. Via QR-links op de borden hopen wij dat in de loop van de tijd het digitale archief van Maliskamp kan worden gevuld met nog meer informatie en documentatie. Wie het verleden (her)ontdekt respecteert het heden en gaat met zorg om met de toekomst. (Her)ontdek als bewoner of bezoeker hoe boeiend het verleden van een prachtig buurtschap als Maliskamp is en geniet hiervan met volle teugen!
Ignace Schretlen
Plattegrond:
De informatieborden zijn ontworpen door Stephanie Rösch (Opera Graphic Design, Breda).